پیشینه تبلیغ در ایران

نخستین وسایل اطلاع رسانی در ایران، نصب تابلو و ا ستفاده از جارچی ها بوده است استفاده از آگهی درایران به ادوار باستانی باز می‌گردد. همچنین پیشینه ی آگهی در رسانه های جمعی ایران بدین صورت بوده است: روزنامه ی دیواری ، نشریه های ادواری، کتاب، سینما، رادیو، تلویزیون و … افزودن بر این ها نشر آگهی های مستقیم – به تقلید سایر کشورها – به اشکال مختلف نیز در ایران مرسوم بوده است.

در عهد قاجار: آگهی حداقل سه نام داشت «اعلامنامه» و «اشتهارنامه» که اقبالی در نظر عام نیافت و سپس واژه ی «اعلان» جایگزین آن شد.

اعلان واژه ای عربی و مصدر باب افعال و به معنی آشکار شدن و علنی ساختن است. در المنجد اعلان چنین معنی شده است:

«آن چیزی است که بازرگان یا غیر او در کاغذهای پراکنده و یا در نشریه های مخصوص منتشر می‌کند یا بر دیوارها نصب می‌شود و یا بین مردم توزیع می‌گردد تا هر چه را خواهند ترویج کنند» به دنبال فرهنگستان ایران در سال ۱۳۱۴ واژه آگاهی جایگزین اعلان شد و سپس طی نامه ای به دستور نخست وزیر وقت واژه ی آگهی جایگزین آگاهی شد این واژه به سرعت جا افتاد و رایج شد و به فرهنگ واژگان مطبوعاتی و به عبارتی بهتر رسانه ای ایران راه یافت.

عباس میرزا نایب السلطنه نخستین ایرانی است که پیش از انتشار نشریه در ایران به مطبوعات اروپا آگهی داد. نخستین نشریه ی ایران یک اعلان مطبوعاتی محسوب می‌شود امادر نسخه های موجود این نشریه بی نام ایران، در عهد قاجار آگهی دیده نمی شود و از این رو ناگزیریم پیشینه ی آگهی در مطبوعات ایران را در عهد ناصر الدین شاه قاجار جست و جو کنیم. به این ترتیب بایدگفت نخستین آگهی مطبوعاتی در عهد ناصری درج گردیده است.

«درج و طبع اعلان» ابتدا به وسیله مدیران مطبوعات و سپس به وسیله ی مراجع دولتی قیمت گذاری می‌شد. گویا این کار به طور جدی از سال ۱۳۲۱ خورشیدی دارای تشکیلات خاصی گردید. تا سال ۱۳۱۶ هیچ گونه شرکت تبلیغاتی در کشور تأسیس نشده بود و در واقع تا قبل از این سال تبلیغاتی که در رسانه ها ارائه می‌شد به شکل شخصی و بدون واسطه صورت می‌پذیرفت در واقع می‌توان گفت اولین شرکت تبلیغاتی در ایران در سال ۱۳۱۶ راه اندازی شد. این موسسه «کانون آگهی زیبا» نام داشت در حقیقت زمانی که این تشکیلات تبلیغاتی راه اندازی شد بازرگانان و صاحبان کارخانه‌های ایران به اهمیت آگهی واقف نبودند بعدها تا سال ۱۳۷۷خورشیدی هیجده کانون آگهی در تهران فعال شد این شرکت ها به شکل نه چندان حرفه ای در حوضه تبلیغات فعالیت داشتند و تا سال ۱۳۸۴ تنها در تهران بیش از ۸۰۰ شرکت تبلیغاتی شکل گرفت که به امر تبلیغات اشتغال دارند و بیشتر اعضای آن ها را گرافیست ها، کارگردانان، دانشجویان کامپیوتر و …. تشکیل می‌دهند و عموما فاقد یک روانشناس تبلیغات می‌باشند.